KRACZEWICE
Mogiła powstańcza poświęcona bohaterom poległym w 1831 r. w walkach o niepodległość
W Kraczewicach Prywatnych w odległości ok. 30 m od drogi powiatowej Poniatowa–Szczuczki znajduje się mogiła powstańcza z 1831 r. Jest to prawdopodobnie jedyne w powiecie miejsce pochówku powstańców zabitych podczas walk z Rosjanami w kwietniu 1831 roku. Przypuszcza się, że leży tam kilkudziesięciu ułanów generała Juliana Sierawskiego, poległych w bitwie pod Wronowem, która rozegrała się 17 kwietnia 1831 r., a straty wojsk polskich wyniosły w tych okolicach blisko 200 ludzi.
Na mapie kwatermistrzowskiej z 1839 roku mogiła oznaczona jest krzyżykiem. Nie wiemy dokładnie kiedy na mogile usypano kopiec. Być może zrobiono to jeszcze na początku lat 30. XIX wieku, jako że represje po powstaniu styczniowym nie były tak surowe jak po roku 1863. Nie wykluczone, że powstał on około 1861 r., w okresie burzliwych demonstracji patriotycznych przed wybuchem powstania styczniowego. Po I wojnie światowej na mogile stał krzyż, a w 1924 r. opisano ją jako „kopiec z krzyżem na grobie powstańców”. W 1935 r. została ona gruntownie odnowiona a na mogile położono płytę. Kolejna renowacja miała miejsce w 1974 r., czego świadectwem była inskrypcja na nowej tablicy.
Pomnik został odrestaurowany dzięki inicjatywie mieszkańców w 2018 roku. Lokalizacja mogiły na gruncie prywatnym uniemożliwiła gminie wykonanie jej remontu z publicznych środków, dlatego został powołany Społeczny Komitet odnowy pomnika w składzie: Andrzej Chyła, Marek Frąckiewicz, Justyna Kwiatkowska, który zorganizował zbiórkę na rzecz jej odnowy. Dzięki tej inicjatywie odsłonięto i zabezpieczono oryginalną płytę mogiły pochodzącą z 1935 roku.
6 sierpnia 2018 r. w Kraczewicach Prywatnych, odbyły się uroczystości odsłonięcia i poświęcenia odrestaurowanego pomnika, które połączono z obchodzonym po raz pierwszy w Polsce Dniem Walki i Męczeństwa Wsi Polskiej.
< > model 3D
początek stronyPOWSTANIA NARODOWE